Zeytin ağacı Oleaceae familyasında bulunan Türkiye’nin birçok bölgesinde yetişen zeytin ağaçları oldukça önemli bir besin kaynağı olan siyah ve yeşil zeytin meyve olarak vermektedir. Ayrıca yeşil zeytinden üretilen zeytinyağının da önemi oldukça fazladır. Zeytin ağacı yaklaşık boyu cinsinin farklılaşması ile 5 15 metre arasında olabilmekte ve kışları yapraklarını dökmemektedir. Çok yıllı bir bitki olan bitki çok dallı bir gövdeye sahip olması ile bilinmektedir. Yeşilin koyu tonlarında yapraklara sahip olmakla birlikte bu yaprakların yüzeyleri pürüzsüz, hafif tüylü ve deriye benzerdir. Zeytin ağaçları 600 ile 2500 yaşlarına kadar yaşayabilmektedir. Anavatan olarak Anadolu’da yetiştiği bilinmekte daha sonra oldukça geniş bir alana yayılarak farklı farklı cinslerde ve türlerde 750 milyondan fazla zeytin ağacı bulunmaktadır.

Zeytin ağacı zor koşullara uyum sağlayabilen bir bitki olduğundan dolayı bakımı oldukça kolaydır. Özellikle killi ve kireçli toprakları seven bitki bulunduğu toprağın suyu geçirgenliği açısından yüksek topraklarda daha iyi yetiştiği bilinmektedir. Bulunduğu bölgenin engebelli olması herhangi bir sorun teşkil etmemektedir ayrıca serin rüzgarlar esen bölgelerde daha iyi verim vermektedir. Çok az bakım ve ilgi ile çok güzel geri dönüş veren bitkide dikkat edilmesi gereken hususlar;

  • Sulama
  • Budama
  • Gübre verme
  • Yabani hayvan ve böceklerle savaş
  • Toprak verimliliği
  • Zeytin toplanırken dallarına verilen zararlardan kaçınma

Sulamada tavsiye edilen sistem damlama sitemidir. Özellikle kurak dönemlerde sulama sıklığı arttırılması gerekmektedir.  Gübreleme genel olarak ocak ve mart ayları arasında olabilmektedir. Tavsiye edilen gübreleme öncelikle toprak analizi yapılarak ön araştırma yapılaması ve ona göre ihtiyaca bağlı olarak ahırda üretilen gübre verilmesi ve gerekli durumlarda yapay gübre ile desteklenmesi gerekmektedir.

Budamada dikkat edilmesi gereken konu fide halinde iken şeklinin düzenli olabilmesi için budama yapılması ardından her yıl hasat sonrası düzenli budanması gerekmektedir.
Toprak verimliliği bir diğer önemli konulardan birisidir. Killi ve kireçli toprak tipi zeytin ağacı için oldukça verimli toprak olduğu bilinmektedir.

Yabani böceklere karşı ilaçlanması ürün kalitesini arttırmakta ve ağacın hastalanarak ölmesine karşı direnç sağlamaktadır. Aynı zamanda diğer ağaçlara bulaşmaması içinde çaba göstermek gerekmektedir. Toplanırken dallarının kırılmaması da ayrıca önemli bir konudur. Daha çok hasat elde edebilmek için dallara zarar vermeden zeytinin daha dikkatli ve nazik şekilde toplanması gerekmektedir.

Görsel Kaynak: byui.edu

 

Zeytin Ağacı Ne Zaman Ekilir?

Zeytin ağacının dikimi için çok fazla uzun bir zaman yoktur çünkü zeytin ağacı özellikle kış aylarında donuk toprakta dikilmesi oldukça zordur. Özellikle eksi 7 derece ve altındaki soğukluklarda dikilmemesi tavsiye edilmektedir. Bu sebepten ötürü ekim aylarında eğer toprak donmamış ise kasım ayında dikilmesi tavsiye edilmektedir. Fakat dikimden önce dikkat edilmesi gereken konu sonbaharda toprağın derin bir şekilde işlenerek sürülmesi gerekmektedir. Toprak drenajı ayarlanması ayrıca dikkat edilmesi gereken konudur.

Zeytin Ağacının Sulaması

Zeytin ağacı kışın depo ettiği suyu kullanarak bir yazı geçirebilmektedir fakat sıcak ve kurak iklimlerde bu mümkün olmamaktadır. Damlama sistemi verimlilik açısından oldukça önemli olmakla birlikte enerji verimliliği, su tasarrufu ve maliyetin azalmasını sağlamaktadır.

Görsel Kaynak: fast-growing-trees.com

Evde Zeytin Ağacı Bakımı

Zeytin ağacı büyüdüğü zaman meyve veren bir bitki türü olduğundan dolayı ev içerisinde bakımı maalesef olmamaktadır. Fakat balkon ve teraslarda büyük saksılarda belli bir boyuta kadar büyüme sağlamaktadır.

Geni ile oynanan bodur zeytin ağaçları da mevcut olmakla beraber, zeytin vermeleri neredeyse imkansızdır. Saksı içerisinde yeterli mineral ve vitaminleri alamadıklarından zeytin vermez sadece yaprakları ile yetinirsiniz.

Türkiye’de ise yaklaşık 90 milyon adet zeytin ağacı bulunduğu bilinmektedir. Bu zeytin ağaçları Ege bölgesi, Akdeniz Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Marmara bölgesinde yetişmektedir. En çok zeytin ağacının bulunduğu ülkeler İspanya daha sonra İtalya ardından Yunanistan ve 4. Olarak Türkiye olarak bilinmektedir. Bu zeytin ağaçlarının yüzde 85 gibi büyük bir oranı zeytinyağı üretimi için yetiştirilmekte kalan kısmı ise sofra zeytini olarak kullanılmaktadır. Zeytinin bir diğer önemi ise tarih boyunca hastalıklara karşı tedavide kullanıldığıdır. Zeytin ağaçları bu sebepten dolayı oldukça önem kazanmıştır.